Lubomir, 904 m n.p.m. to najwyższy szczyt Beskidu Makowskiego, zaliczany do Korony Gór Polski oraz Korony Polskich Beskidów. Atrakcją jest tu możliwość zwiedzenia czynnego obserwatorium astronomicznego. Co warto wiedzieć o Lubomirze i szlakach prowadzących na jego szczyt?
- Lubomir, 904 m n.p.m. - atrakcje i widoki
- Jak dojść na Lubomir?
- Najkrótszy szlak na Lubomir: zielony z Lipnika
- Łatwa i krótka droga na Lubomir - czerwony szlak z Przełęczy Jaworzyce
- Najłatwiejszy szlak na Lubomir: czerwony szlak z Kudłaczy
- Czarny szlak Kudłacze - Łysina - Lubomir
- Z Kudłaczy przez Suchą Polanę na Łysinę i Lubomir
- Na Lubomir z Poręby: przez Działek i Kudłacze lub przez Kamiennik i Suchą Polanę
- Inne szlaki na Lubomir
- Lubomir - mapa szlaków i atrakcji w okolicy
- Lubomir: fakty i ciekawostki
Lubomir, 904 m n.p.m. - atrakcje i widoki
Na szczycie czeka na nas kilka ławek, skrzynka z pieczątką (przyda się jeśli zbieracie punkty do odznak GOT PTTK) oraz tablice informacyjne (historia obserwatorium, mapa szlaków w okolicy). Większą polankę z ławkami, stolikami i miejscem na ognisko znajdziemy na tyłach obserwatorium, przy czerwonym i zielonym szlaku w kierunku Węglówki.
Zdecydowanie największą atrakcją (na pewno pod względem gabarytów!) na najwyższym szczycie Beskidu Makowskiego jest obserwatorium astronomiczne.
Zwiedzanie Obserwatorium Astronomicznego na Lubomirze
Obserwatorium Astronomiczne im. prof. T. Banachewicza to czynna stacja naukowa, jedna z niewielu, która wpuszcza na swój teren zwiedzających. Zwiedzanie jest płatne i odbywa się o określonych godzinach i w określonych dniach. Poza tym od czasu do czasu organizowane są specjalne nocne pokazy. Warto sprawdzić aktualne informacje na stronie obserwatorium >>>.
Lubomir - punkt widokowy
Sam szczyt Lubomira jest zalesiony. Po "widoki" musimy zejść ok. 500 m czerwonym szlakiem w stronę Kudłaczy. Czeka tu na nas widokowe okienko na północ:
...a tu to samo miejsce latem:
Jak dojść na Lubomir?
Na szczyt Lubomira prowadzi kilka leśnych ścieżek i dróg, krzyżują się tu też dwa szlaki: czerwony (Myślenice > Kudłacze> Przełęcz Jaworzyce > Kasina Wielka) oraz zielony (Węglówka > Wiśniowa). Dzięki nim możemy wybrać się tu zarówno na krótki, szybki spacer, jak i zaplanować całodzienną wędrówkę: pętlę po okolicy.
Najkrótszy szlak na Lubomir: zielony z Lipnika
Odległość, którą musimy pokonać idąc na Lubomir zielonym szlakiem z parkingu w Lipniku Majdówka to mniej niż 2 km. Będzie tu jednak trochę wspinaczki: do pokonania mamy różnicę wysokości ok. 275 m. Wejście na szczyt powinno nam zająć ok. 1 godz. (zejście: 30 min.).
średnia
Z Lipnika i Kobielnika na Lubomir - zielony szlak
Łatwa i krótka droga na Lubomir - czerwony szlak z Przełęczy Jaworzyce
Dojście na Lubomir z parkingu w rejonie Przełęczy Jaworzyce zajmie nam również ok. 1 godz. Do pokonania mamy 2,2 km i ok. 280 m przewyższenia. Co istotne (szczególnie przy gorszej pogodzie) pierwsza połowa trasy to drogą asfaltowa do Gościńca Pod Lubomirem (restauracja, noclegi). Dopiero ostatnie 1,2 km szlaku to droga leśna.
Dodatkową atrakcją tego szlaku są tablice informacyjne ścieżki dydaktycznej "Wielcy astronomowie znani i mniej znani", z których pierwsza znajduje się przy parkingu na przełęczy, a ostatnie dwie, nr 7 i 8, przy obserwatorium na szczycie.
łatwa
Na Lubomir z Przełęczy Jaworzyce
Najłatwiejszy szlak na Lubomir: czerwony szlak z Kudłaczy
Jedną z najłatwiejszych dróg na najwyższy szczyt Beskidu Makowskiego jest czerwony szlak spod schroniska PTTK Kudłacze (praktycznie pod samo schronisko możemy podjechać samochodem, parking płatny). Szeroka wygodna leśna ścieżka, zaprowadzi nas prawie płaskim grzbietem na sam szczyt w ok. 1,5 godz. Do pokonania w jedną stronę mamy ok. 3,5 km, 230 m przewyższenia).
łatwa
Z Kudłaczy na Lubomir
Czarny szlak Kudłacze - Łysina - Lubomir
Jeśli nie chcecie iść "jak wszyscy" z Kudłaczy łatwym czerwonym szlakiem wybierzcie czarne znaki! To rzadko uczęszczany szlak, bardziej "dziki" i trochę bardziej wymagający. Za to cichy i spokojny. W około 1 godz. dojdziemy nim na Łysinę, a stamtąd w ok. 30 min. na Lubomir. W sumie mamy tu do pokonania niecałe 4 km i 270 m przewyższeń.
średnia
Kudłacze - Łysina. Czarny szlak
Z Kudłaczy przez Suchą Polanę na Łysinę i Lubomir
Trzecia droga z Kudłaczy na Lubomir prowadzi przez malowniczą Polanę Suchą. Najpierw schodzimy na polanę zielonym szlakiem, a następnie wspinamy się stromą ścieżką (żółty szlak) na Łysinę. Stąd czerwone znaki zaprowadzą nas na Lubomir. Cała trasa liczy 4,5 km, do pokonania mamy 285 m różnicy wysokości.
Tę drogę warto połączyć w pętlę z opisanym wyżej czerwonym lub czarnym szlakiem, w sumie wyjdzie wtedy 8 km, ok. 2,5 godz., 330 m przewyższeń.
Na Lubomir z Poręby: przez Działek i Kudłacze lub przez Kamiennik i Suchą Polanę
Jeszcze jedną propozycją trasy na szczyt Lubomira jest wycieczka z Poręby. Wyruszając z tej miejscowości (parking koło kościoła) mamy do wyboru dwie drogi: dłuższą, ale łatwiejszą przez Działek na Kudłacze i stamtąd na Lubomir: 8 km, 566 m przewyższeń, ok. 3 godz. w jedną stronę oraz krótszą, ale ze stromymi odcinkami przez Kamiennik, Suchą Polanę i Łysinę: 7,5 km, 640 m przewyższeń, ok. 3 godz. w jedną stronę.
Obie trasy możemy połączyć w pętlę, łącznie to 15 km, ok. 5 godz., 720 m przewyższeń.
Inne szlaki na Lubomir
Jakie jeszcze szlaki możemy wybrać, aby dojść na Lubomir?
- Zielony szlak z Węglówki: 5 km, 425 m podejść, ok. 2 godz. w jedną stronę
- Czarny szlak z Pcimia na Łysinę i dalej czerwonym na Lubomir: 9,5 km, 660 m podejść, ok. 3,5 godz. w jedną stronę
- Żółty szlak z Lubnia na Łysinę i dalej czerwonym na Lubomir: 11,5 km, 700 m podejść, ok. 4 godz. w jedną stronę
- Czerwony szlak z centrum Kasiny Wielkiej: 12 km, 820 m podejść, ok. 4,5 godz. w jedną stronę
- Czerwony szlak z Myślenic przez Uklejną i Kudłacze: 13 km, 890 m podejść, niecałe 5 godz. w jedną stronę
Lubomir - mapa szlaków i atrakcji w okolicy
Dokładną lokalizację opisanych miejsc oraz przebieg szlaków zobaczycie na mapie w nagłówku artykułu.
Lubomir: fakty i ciekawostki
Wokół najwyższego szczytu Beskidu Makowskiego krąży wiele ciekawych historii i opowieści. Dotyczą one głównie dziejów obserwatorium, ale także stacjonujących w okolicy oddziałów partyzanckich. Zacznijmy od samej nazwy szczytu:
Skąd się wzięła nazwa Lubomir?
Czy wiecie, że wcześniej, do czasu budowy obserwatorium Lubomir nazywał się Łysina? Obecną nazwę nadano mu na część Kazimierza Lubomirskiego, który w latach 20 XX wieku przekazał domek myśliwski, las i polanę Przygoleź pod budowę obserwatorium astronomicznego. Nazwę Łysina przeniesiono wówczas na jeden z sąsiednich szczytów.
Obserwatorium Astronomiczne na Lubomirze
Pierwsza "Stacja Astronomiczna na Łysinie" powstała w 1922 r. z inicjatywy prof. Tadeusza Banachiewicza, dyrektora Obserwatorium Astronomicznego UJ w Krakowie. Domek myśliwski K. Lubomirskiego służył jako pomieszczenie mieszkalne, natomiast aparaturę umieszczono w osobnych drewnianych platformach i budkach. Miniatury tych historycznych zabudowań zobaczymy na tyłach obserwatorium:
Komety z Lubomira
Czy wiecie, że jeszcze przed wybuchem II wojny światowej pracującym tu naukowcom udało się odkryć dwie nowe komety, które trafiły... na herb gminy Wiśniowa! Zniszczoną we wrześniu 1944 r. stację odbudowano dopiero w 2007 r.
II wojna światowa i partyzanci AK na Lubomirze
Okolice Lubomira i Łysiny to tereny, które w czasie II wojny światowej były zajęte przez partyzantów. Latem 1944 r. utworzyli oni tu nawet tzw. Rzeczpospolitą Raciechowską. Zdecydowanie więcej o tej historii dowiecie się na Suchej Polanie, u stóp Lubomira.
Na szczycie Lubomira do l. 90 XX w. znajdowała się osobliwa pamiątka z tamtych czasów: metalowy ryngraf na kotwicy: znaku Polski Walczącej. Umieścił go tu ppor. Ryszard Mazur, pseudonim Rymsza, jako dziękczynienie i pamiątkę ocalenia jego oddziału partyzanckiego z niemieckiej obławy 15.09.1944 r. Po śmierci pana Ryszarda znak został zerwany i zniszczony. Przez jakiś czas był przechowywany w schronisku na Kudłaczach, obecnie możemy go oglądać na ołtarzu polowym na Suchej Polanie.
PS. Czy Lubomir to szczyt w Beskidzie Makowskim / Średnim czy Wyspowym?
Według najnowszego podziału z 2018 r. Pasmo Lubomira i Łysiny zaliczane jest do Beskidu Makowskiego (zwanego też Średnim). Do tego czasu niektórzy geografowie (np. prof. Jerzy Kondracki) włączali Lubomir do sąsiedniego Beskidu Wyspowego. Być może stąd też lokalni działacze turystyczni nadal umieszczają tu tabliczki akcji "Odkryj Beskid Wyspowy" i oznaczenia GSBW: Głównego Szlaku Beskidu Wyspowego.
Data dodania: 2023-12-02
Data aktualizacji: 2024-01-09
