Partyzanci w Beskidzie Wyspowym - miejsca i szlaki

Czy wędrując po beskidzkich szlakach zwracacie uwagę na ślady historii regionu? W przypadku regionu Beskidu Wyspowego (ale też np. sąsiednich Gorców) często są one związane z działaniami lokalnych oddziałów partyzanckich. 

Czasami są to tajemnicze krzyże i mogiły, tablice pamiątkowe, pomniki. Coraz częściej na szlaku spotkamy też plansze pełne archiwalnych zdjęć i szczegółowych informacji. Zazwyczaj należą one albo do Szlaku Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej, albo szlaku Lotniczych Śladów w Karpatach:

Plansze historyczne w Beskidzie Wyspowym: Ćwilin (zrzutowisko AK Sokół) oraz Mogielica (miejsce katastrofy samolotu Heinkel)
Plansze historyczne w Beskidzie Wyspowym: Ćwilin (zrzutowisko AK Sokół) oraz Mogielica (miejsce katastrofy samolotu Heinkel)

Działalność partyzantów w Beskidzie Wyspowym

Oddziały konspiracyjne na terenie Ziemi Limanowskiej rozpoczęły swoją działalność już jesienią 1939 r. i kontynuowały ją aż do początku lat 50 XX w., kiedy to ostatnie oddziały zostały rozbite. Partyzanci organizowali liczne akcje dywersyjne wymierzone w hitlerowskich okupantów i ich współpracowników. Wiele działań odbywało się m.in. w rejonie przebiegu linii kolejowej Chabówka - Nowy Sącz. Poza tym partyzanci odbierali liczne zrzuty alianckie (broń, amunicja), przyjmowali cichociemnych, opiekowali zestrzelonymi lotnikami, uwalniali więźniów i zakładników, uczestniczyli w organizacji tajnego nauczania i konspiracyjnych szpitali. Niestety w odwecie okupanci przeprowadzali liczne okrutne pacyfikacje, w których zginęły dziesiątki cywilnych mieszkańców regionu.

Najbardziej znanym oddziałem partyzantów AK w Beskidzie Wyspowym był OP AK "Wilk",  największe bazy partyzantów to m.in. Luboń Wielki, nazywany przez hitlerowców "Polską Górą" i miejscowość Szczawa, a najsłynniejsze miejsce zrzutów to stoki Dzielca pod Mogielicą, koło Słopnic Górnych  - co roku na początku lipca odbywają się tu rekonstrukcje historyczne!

Kapliczka partyzantów AK na żółtym szlaku na Luboń Wielki
Kapliczka partyzantów AK na żółtym szlaku na Luboń Wielki

Mapa miejsc związanych z działalnością partyzantów

Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Limanowskiego opracowała i wydała bezpłatną mapę miejsc i szlaków związanych z wydarzeniami II wojny światowej na terenie Beskidu Wyspowego, przede wszystkim z działalnością oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich w latach 1939-45.

Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"
Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"

Co znajdziemy na mapie?

Na mapie oznaczono aż 64 punkty. Są to partyzanckie placówki (bazy, leśniczówki, obozowiska), miejsca ważnych akcji i pacyfikacji, zrzutowiska, krzyże, mogiły i cmentarze, ale także np. partyzanckie szpitale, miejsca tajnego nauczania i działań konspiracyjnych.

Na terenie Beskidu Wyspowego działają dwie placówki muzealne gromadzące eksponaty z czasów II wojny światowej. Jest to Muzeum I Pułku Strzelców Podhalańskich AK w Szczawie i Izba Pamięci w Słopnicach Górnych. Kilka ciekawych eksponatów, związanych z działaniami partyzantki zobaczymy też w Muzeum Klasztoru Cystersów w Szczyrzycu.

Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"
Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"

Szlak partyzantów w Beskidzie Wyspowym

Na wschodnich stokach Mogielicy, w rejonie miejscowości Słopnice Górne, wytyczono ścieżkę historyczno-edukacyjną I Pułku Strzelców Podhalańskich AK, która łączy kilka ważnych miejsc z historii działań partyzanckich:  24. Obóz partyzancki oddziału AK "Wilk", 37. Pomnik Partyzantom 1939-45 w Słopnicach, 38. Izba Pamięci I PSP AK w Słopnicach Górnych, 39. Obelisk lotników alianckich na zrzutowisku AK "Sójka" u podnóże Dzielca. 40. Miejsce mszy św. na Polanie pod Grniem, 60. Obelisk w miejscu leśniczówki A. Florka w Zalesiu - Wyrębiskach, 61. Krzyż partyzancki w Zalesiu-Wyrębiskach.

Ścieżka historyczno-edukacyjna I Pułku Strzelców Podhalańskich AK
Ścieżka historyczno-edukacyjna I Pułku Strzelców Podhalańskich AK

Wszystkie miejsca oznaczone na mapie zostały szczegółowo opisane na jej odwrocie:

Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"
Mapa turystyczna "Szlak Armii Krajowej na Ziemi Limanowskiej"

Dodatkowo na stronie można pobrać pdf z e-bookiem >>>, przewodnikiem po miejscach, związanych z działaniami partyzantów na Ziemi Limanowskiej. Na tej samej stronie jest do pobrania mapa w wersji elektronicznej >>>. Warto też wejść na stronę Szlaku Armii Krajowej Ziemi Limanowskiej: limanowskiszlak.pl >>>

Mapy drukowane są dystrybuowane bezpłatnie przez Lokalną Organizację Turystyczną Powiatu Limanowskiego.

Autor:
Data dodania:
Wczytuję komentarze ...
cancel