Zbójeckie Okno - najciekawsza skała w Beskidzie Małym
Miejscowość: Kocierz Rychwałdzki
check_circle Nachylenia terenu
check_circle Głównie w cieniu
Zbójeckie Okno to jedna z większych i najciekawszych skał w Beskidzie Małym. Rozmiary, łatwa dostępność (tuż przy szlaku), a przede wszystkim niezwykłe "skalne okno" sprawiają, że to jeden z najbardziej znanych pomników przyrody regionu.
Dlaczego skała Zbójeckie Okno jest wyjątkowa?
Po pierwsze ze względu na swoje rozmiary: wysokość skalnej baszty sięga 9 m, a długość ok. 20 m., po drugie: ze względu na charakterystyczne okno, zwane zbójeckim, zbójnickim lub diabelskim. Okno ma średnicę ok. 1 m!
Przyglądając się skałom budującym wychodnię (czyli tzw. piaskowcom istebniańskim) warto zwrócić uwagę na to, jak wyraźnie widać na nich ułożone naprzemiennie warstwy twardszych piaskowców i mniej odpornych na erozję zlepieńców. Tworzą one charakterystyczny beskidzki fliszowy "przekładaniec" skał osadowych różnych frakcji.
Jak dojść do Zbójeckiego Okna?
Skała ze skalnym oknem znajduje się na terenie osiedla Zakocierz, tuż pod głównym grzbietem, między szczytami Potrójnej i Łamanej Skały. Przy Zbójeckim Oknie przechodzi żółty szlak (Rzyki Praciaki > Łamana Skała > Potrójna > Targanice). Aby dojść tu z głównego, grzbietowego czerwonego szlaku należy skręcić za żółtymi znakami na Przełęczy Zakocierskiej (przy krzyżu - mogile). Skała znajduje się ok. 400 m poniżej tej przełęczy (5 min. od czerwonego szlaku).
Do skały zaprowadzi nas też szlak chatkowy, oznakowany żółtymi słoneczkami z przystanku PKS Kocierz Basie (parking leśny, 2 km, ok. 1 godz. w jedną stronę).
Zbójnickie Okno i Chatka pod Potrójną
Zresztą do samej studenckiej Chatki pod Potrójną też warto zajrzeć! To bardzo klimatyczne miejsce, otwarte racze jw sezonie, w weekendy lub po umówieniu się z właścicielem.
Legendy o zbójnikach w Beskidzie Małym
Skąd Zbójnickie Okno wzięło swoją nazwę nietrudno zgadnąć: zapewne od grasujących w okolicy band rozbójników! Aż dziwne, że o samej skale nie mam mowy w żadnej lokalnej legendzie. Może zatem czas na to, aby ją wymyślić? Tym bardziej, że sam region słynie ze zbójeckich tradycji i opowieści.
To tu w XV wieku zbójowała Katarzyna Skrzyńska "Włodkowa" z Zamku Barwałd (podobno należał do niej także zamek Wołek pod Bujakowskim Groniem w Kobiernicach), później głośno było też o harnasiu Rogaczu (pochowanym w okolicy Magurki Wilkowickiej, na szczycie swojego imienia). Beskid Mały to także ojczyzna najsłynniejszego beskidzkiego hetmana Józefa Baczyńskiego i całkiem współczesnej zbójczyni Maronki (Maranki), która sto lat temu miała swoją grotę ze skarbami w Wapienicy nad Inwałdem. Zbójeckie skarby kryje też ponoć Złota Góra nad Targanicami (stąd jej nazwa!), a pobliska Jawornica skrywa opowieść o okrutnym napadzie zbójeckim na bacę i juhasa (bacę ugotowano w żętycy, juhasa usmażono na rożnie).
Inne ciekawe jaskinie i skały w Beskidzie Małym
Beskid Mały słynie z ukrytych w lesie ciekawych formacji skalnych. Do najciekawszych (poza opisanym wyżej Zbójnickim Oknem) należą m.in.:
- Grota Komonieckiego na południowych stokach Smrekowicy.
- Wychodnie skalne w Rezerwacie Madohora pod Łamaną Skałą
- Wędrujące Kamienie, czyli "szlak skałek" między Smrekowicą a Przełęczą Beskidek
- Skamieniałe Miasto na Ścieszków Groniu i Czarne Działy pod Gibasówką w Pasemku Łysiny.
- Kozie Skały na Żurawnicy
- Warownia na Trakcie przy czarnym szlaku z Przełęczy Kocierskiej do Targanic Górnych
- Diabelski Kamień pod Czuplem
- Skała Czarownic nad Wilkowicami, gdzie pomieszkiwał rozbójnik Wojciech Bulok z dwiema towarzyszkami - zielarkami (a może właśnie czarownicami?)
Data dodania: 2024-02-01
Wiecej w regionie Beskid Mały
o łącznej długości 100 km
