Przewodnik po Muzeum Geologicznym AGH

Przed wejściem do budynku koniecznie przyjrzyjmy się stojącym przy nim pomnikom. Jakie zawody są na nich przedstawione? Są tu pracujący w kopalni górnicy a ten Pan z taką wielką łyżką to hutnik.

hutnicy AGH


Hutnicy wytapiają różne metale z ich rud. Ruda to zlepek różnych metali, np. Będąc w sklepie widzimy puszkę z Coca Colą - ta puszka została zrobiona z aluminium. Ale samo aluminium rzadko można spotkać w przyrodzie, często jednak znajdujemy rudy aluminium czyli skały, które zawierają aluminium, ale zawierają też wiele innych minerałów. Jednak do zrobienia puszki potrzebujemy samo aluminium. I co wtedy? To właśnie w Hucie oddziela się aluminium od innych resztek. By to zrobić podgrzewa się skałę do bardzo wysokiej temperatury. Taka mocno rozgrzana ruda wcale nie jest twarda tylko płynna. Dlatego hutnicy mają takie wielkie łyżki, którymi tą stal nabierają.

Gablotki piętro I

Jesteśmy w Muzeum Geologicznym. Geologia to nauka o Ziemi. Nasza Ziemia jest bardzo, bardzo stara. Na samym początku Ziemia była gorąca. Tak gorąca, że nie mieszkały wtedy na niej żadne zwierzęta ani ludzie. Dopiero później Ziemia powoli ostygła. Jednak ostygła tylko na zewnątrz. Warstwa po której chodzimy nie jest już gorąca, jednak głęboko w środku Ziemia wciąż jeszcze jest bardzo gorąca. Wiemy o tym, gdyż, gdy wybucha wulkan, wycieka z niego gorąca lawa. Ta lawa pochodzi właśnie z wnętrza Ziemi - są to bardzo gorące skały, tak gorące, że nie są twarde tylko płyną jak gęsta rzeka.

Kiedy taka gorąca lawa wyleci z wulkanu to jest jej zimno i zaraz stygnie. Staje się coraz bardziej twarda. W środku takiej lawy są okrągłe bąble z gazem. Podczas, gdy lawa stygnie w tych bąblach osadzają się piękne, bajecznie kolorowe minerały. Takie kuliste bąble, z kolorowymi minerałami to geody. Prawda że są śliczne? Niektóre geody są bardzo duże!

geody, minerały


W środku takiej geody są równo poukładane długie kryształki, tak jeden przy drugim - wyglądają jak włoski w szczotce - stąd ich nazwa - szczotki krystaliczne.

W jednej z gablot znajduje się przeźroczysty kryształ wyglądający jak kredka - poszukajcie go - ten kryształ jest z kwarcu. Taki przeźroczysty, podłużny kwarc “w kształcie kredki” to kryształ górski. Kwarc to bardzo twardy minerał a najbardziej twardym minerałem na Ziemi jest diament.

kryształ górski


Gablotki piętro II

Pamiętacie jak opowiadaliśmy sobie, że Ziemia na początku była bardzo gorąca? Nie było wtedy na niej roślin, zwierząt ani ludzi - było za gorąco! Jednak później, gdy Ziemia zaczęła stygnąć i pojawiły się lądy, rzeki i oceany - wtedy na Ziemi zaczęły się pojawiać pierwsze zwierzęta i rośliny. Były to zupełnie inne zwierzęta od tych, które żyją teraz.

Ludzie zastanawiali się nad tym, jakie żyły wtedy zwierzęta, jak wyglądały. Niektóre zwierzęta mają kości i pancerzyki. Te kości i pancerzyki ludzie znajdowali w skałach. Takie znalezione w skałach szczątki zwierząt, które żyły na Ziemi bardzo dawno temu to skamieniałości. Dzięki skamieniałościom wiemy, jak wyglądały dawne zwierzęta.

Niektóre z tych zwierząt żyły w wodzie, inne na lądzie. Potrafisz wskazać dawne zwierzęta, które żyły na lądzie? Na lądzie żyły wtedy olbrzymie dinozaury. Dawno temu żyły też mamuty, które były bardzo podobne do słonia tylko strasznie kudłate. Spróbuj znaleźć w gablotkach kieł dawnego mamuta!

kieł mamuta


W morzu żyły zwierzęta, które się nazywały amonity. Miały one skorupki podobne do muszli ślimaka. Niektóre amonity były bardzo duże! Takie większe od głowy a czasami są skamieniałości amonitów większych od dorosłego człowieka! Wyobraź sobie jak duża musiała być taka muszla! Muszelek tych amonitów jest bardzo dużo w skałach w okolicach Krakowa - to dlatego, że dawno, dawno temu było tu morze a ze szkieletów zwierzątek (zbudowanych z wapnia), które w tym morzu żyły powstały otaczające Kraków białe, wapienne skały.

amonity


Oprócz amonitów w morzu tym mieszkały również inne zwierzęta, np. trylobity - chodziły one po dnie i miały taki śmieszny pancerzyk. Poszukajcie koniecznie trylobitów!

trylobity


W gablotkach znajdziemy również dawne, skamieniałe rozgwiazdy oraz jeżowce - są to zwierzęta, które również teraz możemy spotkać w ciepłych morzach.

jezowce


Żeby naukowcy mogli łatwo rozróżnić kiedy jakie zwierzęta żyły nazwali różne okresy w dawnych dziejach Ziemi tak jak my np. nazywamy dni tygodnia. Wielkie dinozaury żyły w czasie, który się nazywa Jura.

Poszukajmy teraz róży pustyni - moja córeczka Agatka stwierdziła, że wygląda jak chipsy - i miała racje. Róża pustyni jest nawet tak samo krucha jak chipsy! Jest naprawdę bardzo delikatna. Jak powstaje taki “kwiatek”? Piasek na pustyni są to malutkie, drobne ziarenka różnych minerałów. Krople deszczu padając na piasek troszeczkę go rozpuszczają. Na pustyni jest bardzo gorąco więc woda szybko paruje. Woda, która wsiąkła głębiej w piasek szybko chce iść do góry - szybko chce uciec i zamienić się w parę wodną. Zostawia jednak minerały, które wcześniej były w niej rozpuszczone. Te minerały tworzą właśnie róże pustyni. Początkowo takie róże ukryte są pod piaskiem dopiero gdy wiatr zdmuchnie piasek możemy je znaleźć.

róża pustyni


Autor:
Data dodania:
Wczytuję komentarze ...
cancel