Po co siać w domu rzeżuchę na pewno już wiecie: trochę zieleni w domu i całe mnóstwo witamin!  Podpowiemy Wam jak przy okazji się trochę pobawić i urządzić praktyczną lekcję biologii.

Czy wiecie:

• Jak wielka siła kryje się w maleńkim nasionku? 
• Co jest potrzebne, aby nasionko wykiełkowało? 
• Co są kiełki i siewki? 
• Jak kiełki zamieniają się w rośliny? 
• Czym się różnią liścienie, mikroliście od liści właściwych?

Zaraz wszystko wyjaśnimy!

Jak hodować rzeżuchę?

Wysypać nasiona na cokolwiek (wata, chusteczka higieniczna), podlewać... i już! Wydaje się proste, ale może spróbować inaczej?

Magiczne nasiona rzeżuchy

Dajmy dzieciom do ręki nasionka, niech je dotkną, oglądną pod lupą. To w nich kryje się wielka moc, którą zaraz będziemy obserwować!

Eksperyment z rzeżuchą

Najpierw wrzućmy nasionka do szklanki z wodą. Już po chwili pokryją się śluzowatą otoczką: magia zaczyna działać! Nasionka "obudziły się": poczuły, że mają szansę wykiełkować. Każde z nich ma teraz swój mały, mokry "domek", dzięki któremu może wypuścić korzonek i szukać więcej wilgoci!

Jeśli nasiona pozostawimy dłużej w wodzie już tu zaczną kiełkować. Po kilku godzinach namaczania wykładamy je na podłoże. Zachęcamy, aby wypróbować różne podłoża: watę, bawełniany płatek kosmetyczny, chusteczkę higieniczną, ziemię. Sprawdzimy co najlepiej utrzyma wilgoć!   

My dodatkowo postanowiliśmy jeden z płatków nakryć metalowym garnuszkiem (żeby do nasion nie dochodziło światło), jednego nie podlewaliśmy, inny nakryliśmy szklanką: powstała "miniszklarnia".

Czego dowiedzieliśmy się uprawiając rzeżuchę?

Już po 3-4 dniach:

* najłatwiejsza i najszybsza obserwacja: bez podlewania nasionka nie kiełkują...

* pod szklanką skrapla się woda i nie musimy tak często podlewać roślinek

* ziemia dłużej trzyma wilgoć niż wata

* bez światła... nasiona kiełkują i rosą bardzo szybko! Pod naszym garnuszkiem nasiona wykiełkowały, rosły w wielu kierunkach szukając światła. Czy to znaczy, że nie potrzebują światła? Tak: nasiona zazwyczaj kiełkują pod ziemią, gdzie jest ciemno. Światło jest potrzebne do wypuszczenia pierwszych "prawdziwych listków" (patrz niżej).

Wniosek: nasze kiełki rosną na każdym podłożu, bo go wcale nie potrzebują. Mogłyby też rosnąć np. na siteczku umieszczonym tuż nad miseczką z wodą. Wszystko, czego potrzebują mają w nasionku, wyjątek to woda i odpowiednia temperatura.

Zatem po co roślince światło i ziemia?

Do wykiełkowania światło i ziemia nie są nasionku potrzebne. Naszym kiełkom rzeżuchy (a bardziej fachowo "siewkom", ponieważ "kiełek" to "kiełkujące nasionko", czyli takie, które zaczęło wypuszczać korzonek) ziemia i światło przydadzą się dopiero wtedy, kiedy z będą chciały stać się rośliną: wypuścić liście i zakwitnąć.

Po 5-7 dniach rzeżucha jest gotowa do jedzenia

Rzeżucha już gotowa: jako ozdoba lub pełny witamin dodatek do kanapek, masła, sałatek itp. (patrzcie niżej).

Po 7-10 dniach pojawią się zalążki mikroliści

Dopiero teraz widzimy różnice między hodowlą na wacie i w ziemi!

Co to są liścienie? Pierwsze zielone listki, które wypuściły nasze nasionka to jeszcze nie były "prawdziwe liście" rzeżuchy tylko właśnie liścienie. Dopiero między nimi pojawi się zalążek liści właściwych, kiedy te już wyrosną liścienie szybko zanikną.

Zalążków prawdziwych liści nie znajdziecie u rzeżuchy, która kiełkuje w ciemności (ona jeszcze "szuka" wyjścia do światła).

Właściwe liście  najszybciej pojawią się tam, gdzie rzeżucha rośnie na ziemi - ma nie tylko wodę, światło, ale i składniki mineralne z podłoża.

Te pierwsze "prawdziwe listki" to tzw. mikroliście. Mają inny wygląd i smak niż liścienie, za to więcej wartości odżywczych niż duże, dorosłe liście i też możemy używać ich do sałatek, kanapek itp.

CO JESZCZE ZAOBSERWOWALIŚCIE UPRAWIAJĄC WASZĄ RZEŻUCHĘ? Napiszcie koniecznie!

PS. cz wiecie, że "dorosła" rzeżucha może dorosnąć do 70 cm i ma ładne białe kwiatuszki... Zatem to co wyrosło na wacie zjemy (bez ziemi już dużo więcej nie urośnie), a na doniczkową rzeżuchę cierpliwie poczekamy... i na pewno Wam pokażemy!

Kwiaty rzeżuchy

Po około miesiącu w naszej doniczkowej hodowli doczekaliśmy się kwiatów (kwiatuszków) rzeżuchy!

PS. Więcej o naszym domowym mini-ogródku na parapecie w artykule "Ogródek w doniczce: zabawa i nauka"

Ogródek w doniczce: zabawa i nauka

Własna uprawa roślin doniczkowych na parapecie, czy na balkonie daje wiele przyjemności, okazję do żywej nauki biologii ...

Rzeżucha - ciekawostki

Już wiecie wszystko o rzeżusze? Mamy dla Was kilka ciekawostek, czy wiecie, że:

• Nasza domowa rzeżucha tak naprawdę nie nazywa się "rzeżucha" tylko "pieprzyca siewna". Rzeżuchy to rośliny dzikie z rodziny kapustowatych.
• Jedząc rzeżuchę dostarczamy sobie całe mnóstwo witamin: A, C, E, K i witaminy z grupy B oraz m.in. potas, magnez, wapń, fosfor i żelazo.
• Rzeżucha zawiera cenne związki o nazwie glukozynolany, wykazujące właściwości przeciwnowotworowe.
  
• Regularne spożywanie rzeżuchy wpływa na polepszenie stanu skóry i włosów.
  
• Z rzeżuchy możemy przygotować naturalny kosmetyk: rozcieramy kiełki rzeżuchy (w moździerzu lub blenderze) z niewielką ilością wody, przecedzamy przez gazę i nanosimy na wilgotne włosy (po chwili spłukujemy) lub skórę. Podobno taka kuracja wzmacnia włosy i wygładza cerę (rozjaśnia przebarwienia i piegi, pomaga walczyć z trądzikiem).
• Ostry smak rzeżuchy związany jest z zawartością związków siarki
• Jak jeść rzeżuchę? Na kanapce, z twarogiem, zmiksowaną z masłem (= zielone masełko), jako pesto (np. z makaronem), jako dodatek do zup i zapiekanek oraz na wiele innych sposobów! Pamiętajcie, że najzdrowsza jest surowa i świeża!
• A dawno, dawno temu... uważano ją za afrodyzjak, zanoszono ją do piramid w darze faraonom.

Interaktywna multimedialna prezentacja

Dlaczego nasza rzeżucha potrzebuje wody i światła? Czy wiecie, że w każdym jej maleńkim zielonym listeczku kryje się wielka... fabryka cukru? Zobaczcie naszą interaktywną prezentację, klikajcie, rozwiązujcie zagadki i szpiegujcie wiedzę razem z nami!

share

Autor: Marfusza
Data dodania: 2020-04-03
Data aktualizacji: 2022-09-21