Wołtuszowa i Ścieżka Łemka

w pobliżu: Krosno
średnia - trasa dla młodych wędrowników, możliwe strome podejścia
straighten  Długość 2.6km
timer Czas 1h 3min
north_east Wzniesienia 162m
south_east Zejścia 108m
Profil wysokości:
max 590 m min 429 m
terrain  Nachylenia terenu
beach_access  Trasa w cieniu
directions_car  Trasa opisana i dostosowana dla osób z samochodem
directions_bus  Możliwy dojazd busem lub autobusem

Wołtuszowa to była łemkowska wioska, położona nad doliną Czarnego Potoku wśród Wzgórz Rymanowskich około 2 km od centrum znanego podkarpackiego uzdrowiska Rymanowa-Zdroju.

Wołtuszowa - była łemkowska wioska koło Rymanowa-Zdroju
Wołtuszowa - była łemkowska wioska koło Rymanowa-Zdroju

Czerwony szlak z Rymanowa-Zdroju do Wołtuszowej

Przez tereny byłej wsi przechodzi Główny Szlak Beskidzki, dzięki któremu możemy się tu dostać zarówno od strony Rymanowa-Zdroju, jak i od strony Puław i Wisłoczka.

Idąc z Rymanowa-Zdroju kierujemy się na południe, w górę rzeki Tabor, aż do ujścia Czarnego Potoku (ul. S. Wyspiańskiego). Tuż przy wejściu do doliny znajdują się zabytkowe uzdrowiskowe wille, a także kilka parkingów.

Zabytkowe drewniane wille na początku Doliny Czarnego Potoku w Rymanowie-Zdroju
Zabytkowe drewniane wille na początku Doliny Czarnego Potoku w Rymanowie-Zdroju

Pierwszy odcinek trasy to wygodna asfaltowa droga z kilkoma atrakcjami i ciekawymi miejscami, które dokładnie opisujemy tutaj:

Dolina Czarnego Potoku, Krokusowe Źródełko i Krokusowa Polana

łatwa
directions_walk child_friendly directions_bike

Dolina Czarnego Potoku, Krokusowe Źródełko i Krokusowa Polana

max 472 m min 366 m
straighten 2.7km
timer 59min
north_east 124m
south_east 19m
Dolina Czarnego Potoku - leśny, bezpłatny parking
Dolina Czarnego Potoku - leśny, bezpłatny parking

Z Doliny Czarnego Potoku do Wołtuszowej

Po ok. 1,5 km (20 min.) spaceru doliną czerwone znaki odbijają w prawo w las. Teraz ścieżka będzie już bardziej "terenowa" i zarazem bardziej stroma. 

Rozejście dróg w Dolinie Czarnego Potoku - czerwony szlak odbija w prawo w kierunku Wołtuszowej
Rozejście dróg w Dolinie Czarnego Potoku - czerwony szlak odbija w prawo w kierunku Wołtuszowej
Czerwony szlak z Rymanowa Zdroju do Wołtuszowej
Czerwony szlak z Rymanowa Zdroju do Wołtuszowej

Do celu, czyli dawnego cerkwiska i pozostałości cmentarza leśną drogą dojdziemy w ok. 10-15 min. Po dawnej cerkwi została jedynie kamienna chrzcielnica, a na terenie przycerkiewnego cmentarza kilka nagrobków. W tym miejscu jest też tablica informacyjna oraz ławki i stoliki.

Wołtuszowa, kamienna chrzcielnica
Wołtuszowa, kamienna chrzcielnica
Wołtuszowa, cerkwisko
Wołtuszowa, cerkwisko

Ścieżka Łemka w Wołtuszowej

Cerkwisko i cmentarz to zdecydowanie najbardziej czytelne ślady, które pozostały po dawnej łemkowskiej wiosce. Jednak zdecydowanie nie watro już tu kończyć spaceru!  Biało-niebieskie znaki tzw. "Ścieżki Łemka" zaprowadzą nas bowiem do wielu innych ciekawych miejsc, kryjących się w najbliższej okolicy.

Przejście tej 2,5 kilometrowej ścieżki zajmie nam ok. 40 min.

Ścieżka Łemka w Wołtuszowej koło Rymanowa-Zdroju
Ścieżka Łemka w Wołtuszowej koło Rymanowa-Zdroju
Ścieżka Łemka w Wołtuszowej - mapa
Ścieżka Łemka w Wołtuszowej - mapa

Klucząc po wąskich ścieżkach odkrywamy całe mnóstwo obiektów, pamiętających dawnych mieszkańców wioski.

Poszczególne miejsca są oznaczone i czasami również opisane (ich lokalizację zobaczycie też na naszej mapce w nagłówku artykułu). Są to m.in. fundamenty domów i piwnic, cembrowiny studni...

Wołtuszowa, fundamenty łemkowskich zabudowań
Wołtuszowa, fundamenty łemkowskich zabudowań
Wołtuszowa, cembrowina przy Ścieżce Łemka
Wołtuszowa, cembrowina przy Ścieżce Łemka

...a czasem i takie niespodzianki:

Potok w Wołtuszowej
Potok w Wołtuszowej

Dodatkowym urozmaiceniem ścieżki Łemka jest terenowa mini-galeria "Łemko-Art", czyli fotografie dzieł łemkowskich twórców: lokalnych rzeźbiarzy i kamieniarzy.

"Łemko Art" w Wołtuszowej
"Łemko Art" w Wołtuszowej

Ciekawym miejscem jest też tajemniczy głęboki Wiedźmi Jar:

Wiedźmi Jar w Wołtuszowej przy Ścieżce Łemka
Wiedźmi Jar w Wołtuszowej przy Ścieżce Łemka

Powyżej byłej wioski znajduje się piękny punkt widokowy z ławeczką:

Punkt widokowy nad Wołtuszową
Punkt widokowy nad Wołtuszową

Co się stało z Wołtuszową?

A co się właściwie stało z dawną wioską i gdzie podziali się jej mieszkańcy? Wioska była zamieszkana przez grekokatolickich Łemków, którzy pod koniec II wojny światowej zostali przymusowo wysiedleni do ZSRR. Podobno każdy z nich zabrał wtedy na pamiątkę fragment wyposażenia cerkwi. Porzucone zabudowania wioski spalili ukraińscy partyzanci, podobno po to, aby nie stały się kryjówką dla polskich oddziałów. Opuszczona drewniana cerkiew przetrwała do lat 50 XX w., kiedy to z powodu swojego kiepskiego stanu została rozebrana.

Wołtuszowa - tablica informacyjna
Wołtuszowa - tablica informacyjna

Wołtuszowa i szlak kurierski

Przez teren wioski w czasie II wojny światowej przebiegał szlak kurierski z Generalnego Gubernatorstwa na Węgry. Dziś przypomina o tym Beskidzka Trasa Kurierskia "Jaga - Kora" (Rymanów Zdrój - Polany Surowiczne - Jasiel), która chwilowo prowadzi razem z biało-niebieskimi znakami Ścieżki Łemka, m.in. koło małej kapliczki z ławeczką.

Wołtuszowa - kierunkowskazy Ścieżki Łemka i Beskidzkiej Trasy Kurierskiej "Jaga - Kora"
Wołtuszowa - kierunkowskazy Ścieżki Łemka i Beskidzkiej Trasy Kurierskiej "Jaga - Kora"
Kapliczka w Wołtuszowej przy Ścieżce Łemka i Beskidzkiej Trasie Kurierskiej "Jaga - Kora"
Kapliczka w Wołtuszowej przy Ścieżce Łemka i Beskidzkiej Trasie Kurierskiej "Jaga - Kora"

Wołtuszowa, lokalne ścieżki spacerowe i Wilcza Polanka

Czy zauważyliście, że na czerwonym szlaku, poza Ścieżką Łemka i szlakiem kurierów towarzyszą nam też inne gminne ścieżki spacerowe?  Jedna z nich skręca np. na tajemniczą Wilczą Polankę. Znajdowała się tu kiedyś leśniczówka hrabiny Anny Potockiej - założycielki uzdrowiska, przedwojennej właścicielki dóbr rymanowskich i jednocześnie działaczki społecznej, zasłużonej dla lokalnej społeczności.

Wilcza Polana i opowieść o leśniczówce hr. Anny Potockiej
Wilcza Polana i opowieść o leśniczówce hr. Anny Potockiej

Więcej o Rymanowie-Zdroju, szlakach i atrakcjach w okolicy przeczytacie w tym artykule:

Rymanów-Zdrój - atrakcje i szlaki w okolicy

Rymanów-Zdrój - atrakcje i szlaki w okolicy

Rymanów Zdrój to podkarpackie uzdrowisko, które w sposób szczególny nastawione jest na przyjmowanie najmłodszych kuracjuszy. Zaciszna miejscowość w dolinie rzeki Tabor otoczona jest bogatą siecią ścieżek i szlaków wśród zielonych Wzgórz Rymanowskich ...

Autor:
Data dodania:

Wiecej w regionie Beskid Niski


Wczytuję komentarze ...
cancel